Фразеологизмы

Выбор наиболее стилистически уместных, выразительных или доходчивых вариантов

Фразеологизмы

Сообщение Гульдана Берсенова » 01 мар 2018, 11:54

Достар комек керек еді. Су жүрек деген кандай магына береді
Гульдана Берсенова
 
Сообщения: 4
Зарегистрирован: 13 июл 2016, 04:46

Re: Фразеологизмы

Сообщение admin@admin.ru » 02 мар 2018, 03:26

Сәлеметсіз бе! Су жүрек деген қорқақ деген мағынаны білдіреді.
С уважением,
Администрация
admin@admin.ru
Администратор
 
Сообщения: 98
Зарегистрирован: 23 ноя 2013, 18:12

Re: Фразеологизмы

Сообщение Гульдана Берсенова » 02 мар 2018, 03:44

Көп рахмет!!!
Гульдана Берсенова
 
Сообщения: 4
Зарегистрирован: 13 июл 2016, 04:46

Re: Фразеологизмы

Сообщение Мансур Сабитов » 18 май 2018, 10:25

Тұрақты тіркестер

Тіл арқылы қатынас жасағанда, сөздер дара күйінде емес, бір-бірімен тіркесіп қолданылады.

Тіркес екі түрлі болады.

1. Құрамындағы сөздердің орнын өзгертуге немесе басқа сөздермен алмастыруға бола беретін еркін тіркес. Мысалы: үлгілі бала дегеннің орнына үлгілі қыз деуге болады, диктант жазу дегеннің орнына шығарма жазу, хат жазу, мазмұндама жазу десе де болады. Мұндай еркін тіркестер сөз тіркесі деп аталады. Еркін сөз тіркесінің беретін мағынасы сол тіркесті құрайтын сөздердің мағыналарымен байланысты болады.

2. Мағынасы бір тұтас, құрамын өзгертуге, басқа сөзбен алмастыруға болмайтын, бір сөздің орнына ғана жұмсалатын да тіркестер бар. Мысалы: қой аузынан шөп алмас, ит жанды, таяқ тастам жер, мұзға отырғызып кету, жұмған аузын ашпау, көзді ашып жұмганша т. б. Қой аузынан шөп алмас дегеннің орнына- түйе аузынан шөп алмас, ит жанды дегеннің орнына мысық жанды деп өзгертіп айтуға көнбейді.

Сондай-ақ мұндай тіркес көркем, бейнелі бір ұғымды білдіреді: қой аузынан шөп алмас — жуас, ит жанды — көнбіс, таяқ тастам — жақын, мұзға отырғызып кету — алдау, жұмған аузын ашпау — үндемеу, көзді ашып-жұмғанша — лезде деген мағыналарды білдіріп, бір сөздің орнына қолданылады. Сондықтан мұндай тіркестерді тұрақты тіркестер дейді. Тұрақты тіркестің мағынасы оның құрамындағы сөздердің мағыналарынан тумайды, басқа бір мағынаны білдіреді. Мысалы: қабыргаңмен кеңес — ойлан, бесіктен белі шықпай — ерте, қас пен көздің арасында — шапшаң мағыналарын білдіреді.

Неше сөзден құралса да, тұрақты тіркес бір ғана ұғымды білдіреді. Сөйлем ішінде бір ғана мүшенің қызметін атқарады. Мысалы: Көзі ашық, көкірегі ояу азаматтар елге қызмет етеді. Осы сөйлемдегі көзі ашық, көкірегі ояу тұрақты тіркестің сұрағы қандай? Саналы деген бір мағынаны білдіреді, анықтауыштық қызмет атқарады.
Орын жағынан әбден қалыптаскан, құрамы өзгертуге келмейтін, бәрі тұтасып бір мағынаны білдіретін, бір ғана сөйлем мүшесі ретінде қолданы-латын тіркесті тұрақты тіркес дейміз. Тұрақты тіркестер ғылым тілінде фразеология, фразеологизм деп те аталады.
Мансур Сабитов
 
Сообщения: 2
Зарегистрирован: 18 май 2018, 10:22

Re: Фразеологизмы

Сообщение Назгуль Иманбаева » 28 июн 2018, 03:30

Бір-біріне антоним болатын тұрақты сөз тіркестер:

Бетінен оты шықты (ұялды) – Беті бүлк етпеді (ұялмады).

Зәресі ұшты (қорықты) – Қуанышы қойнына сыймады (қуанды)

Қолы қолына жұқпады (тез қимылдады) – Саусағының ұшын қимылдатпады (қозғалмады, ешнәрсе істемеді)

Бір-біріне синоним болатын тұрақты сөз тіркестер:

Үріп ауызға салғандай; қыздың жиған жүгіндей – сұлу, әдемі, көрікті, келбетті; әсем, т.б.

Ит өлген жер; ит арқасы қиянда – алыс, қашық, шалғай;

Ит терісін басына қаптады; жерден алып, жерге салды – ұрысты, сөкті, балағаттады.
Назгуль Иманбаева
 
Сообщения: 1
Зарегистрирован: 28 июн 2018, 03:29

Re: Фразеологизмы

Сообщение Амир Джаканов » 20 авг 2018, 03:18

Екі езуі екі құлағына жету – қуану

Екі көзі төрт болды – қорықты

Екі көзі шарасынан шығу – қорқу

Екі қолынан демін алу – болып, жетісіп отыру
Амир Джаканов
 
Сообщения: 3
Зарегистрирован: 20 авг 2018, 03:16

Re: Фразеологизмы

Сообщение Алия Сарсекова » 01 ноя 2018, 04:07

В казахском языке я больше всего люблю фразеологизмы :D Например один из них:

Ағама жеңгем, апама жездем сай Они стоят друг друга
Букв. Моему старшему брату пара моя невестка, моей сестре - зять.
(рус. Два сапога пара)
Алия Сарсекова
 
Сообщения: 2
Зарегистрирован: 01 ноя 2018, 04:04

Re: Фразеологизмы

Сообщение Anara Molbayeva » 14 ноя 2018, 08:15

Айтқаны айдай келу- Происходить по предсказанному
Букв. Предсказанное является как луна. (рус. Как в воду глядел)
Айтқаныңыз айдай келді. – Вы как в воду глядели.
Anara Molbayeva
 
Сообщения: 1
Зарегистрирован: 14 ноя 2018, 08:13

Re: Фразеологизмы

Сообщение Анара Кадырбекова » 19 дек 2018, 08:14

Ақша табу Зарабатывать
Букв. Добывать деньги

Ол көп ақша табады. – Он много зарабатывает.
Ақылға сыймау Уму не постижимо
Букв. В уме не помещается. (рус. Не укладывется в голове)

Ала қаптың аузын ашу Ничего не жалеть, выложить все угощения
Букв. Пёстрый мешок открывать.
Ала қаптың аузын аш! – Угощай, не жалей ничего!
Анара Кадырбекова
 
Сообщения: 2
Зарегистрирован: 08 авг 2016, 04:35

Re: Фразеологизмы

Сообщение Дидара Алибек » 17 янв 2019, 04:32

Жер мен көктей — Как небо и земля (разница)

Көңілім жатпайды — Сердце не лежит

Сықиып киіну — Одеваться с иголочки
Дидара Алибек
 
Сообщения: 3
Зарегистрирован: 21 апр 2015, 08:49

След.

Вернуться в Речевое мастерство

Кто сейчас на конференции

Сейчас этот форум просматривают: нет зарегистрированных пользователей и гости: 16

cron